Winnaars Koninklijke Prijs voor Vrije Schilderkunst 2023

Bobbi Essers rondde in 2022 de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht af en dingt voor de eerste keer mee naar de prijs. De jury was onder de indruk van de manier waarop zij inzoomt op verschillende momenten uit het leven van zichzelf en van haar vrienden, en deze scènes - als het ware in een collage - samensmeedt tot een vervreemdende compositie. Haar schilderijen zijn geen portretten, maar het zijn, zoals zij ze zelf noemt, ‘overlappingen van verschillende momenten'. In realistische stijl schildert Essers delen van lichamen. Onduidelijk blijft welke arm, schouder of buik bij welk personage hoort, want de hoofden bij deze lichaamsdelen zijn bewust buiten beeld gehouden. De textuur van de huid waarbij spatjes verf fungeren als moedervlekken wordt daarentegen zeer gedetailleerd in beeld gebracht waarbij je als toeschouwer het gevoel krijgt dichtbij te staan. De jury is overtuigd door de schilderkunstige wijze waarop Essers de intimiteit tussen vrienden onbeschaamd en liefdevol weet te vangen en ons zo deelgenoot maakt van haar leefwereld en van de vriendenkring die haar dierbaar is.

Ricardo van Eyk voltooide in 2016 de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht en was in 2018 resident bij De Ateliers in Amsterdam. Hij ontwikkelde een schilderkunstige beeldtaal die voortkomt uit de dagelijkse omgeving, van gebouwen en objecten die zijn aangetast door verwering. Hij is vooral gefascineerd door materialen die sporen dragen van menselijke aanwezigheid. Zijn serie ‘LASSO’ bestaat uit panelen die zijn gemaakt van roestvrijstaal. Ze hebben een spiegelend oppervlak dat de omgeving reflecteert. Het duurt even voordat je als toeschouwer door hebt wat je precies ziet. Het spiegelende oppervlak wordt namelijk vervormd door de lijnen van een ingeslepen tekening die aan de achterkant van het paneel is ingebrand. Hier en daar zijn door de hitte roestkleurige plekken te zien. Het werk oogt door deze ingenieuze ingrepen raadselachtig. Het beeld is ongrijpbaar, het laat zich moeilijk vangen, maar blijft fascineren.

Thierry Oussou was resident aan de Rijksakademie in 2016. Hij schildert op expressieve wijze gesticulerende, verwrongen figuren op grote vellen zwart papier. Ze zweven vrijelijk tegen de zwarte achtergrond. Kenmerkend zijn hun maskerachtige gezichten en tot essentie teruggebrachte, getekende lichamen. Druppels verf, vlekken, krassen en strepen roepen de suggestie op dat alles in de afbeelding in beweging is. In zijn serie ´Workers´ vestigt Oussou de aandacht op mensen in beroepen die zich buiten ons blikveld afspelen zoals katoenplukkers op plantages en arbeiders die aan de lopende band staan. In onze consumptiemaatschappij is nauwelijks aandacht voor de zware fysieke arbeid die nodig is om goederen te produceren, aldus Oussou. Consumenten realiseren zich vaak niet onder welke omstandigheden producten tot stand komen. De geschilderde figuren hebben iets onbeholpens en deerniswekkends maar Oussou slaagt erin ze uit de schaduw tevoorschijn te laten komen.