Winnaars Koninklijke Prijs voor Vrije Schilderkunst 2024

Faria van Creij-Callender studeerde in 2023 af van de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag. Op ingetogen wijze schildert de kunstenaar fictieve vrouwelijk personages. Ze stelt ze samen uit allerlei beelden, als een assemblage van mensen die ze tegenkomt, houdingen of een lichtval die haar opvallen en foto’s van haar eigen lichaam. Al zoekende probeert ze een diepere laag in het personage te leggen. En tegelijkertijd uitdrukking te geven aan haar Surinaamse- Nederlandse identiteit. In het werk “The 24th of August” (2024) zit een zwarte vrouw in het gras. Met de opvallend grote sieraden en de tattoo van een paard op haar arm lijkt Van Creij-Callender te wijzen op de gelaagdheid van haar identiteit. Het vrouwelijk personage zit ontspannen voor zich uit te kijken, tegelijkertijd krijgt het door de perspectivische vertekening een monumentale, bijna surrealistische uitstraling. De kunstenaar schrijft, ‘een zwarte vrouw hoeft niet met een bepaald doel of actieve houding afgebeeld te worden om haar aanwezigheid in de kunst te rechtvaardigen’. Het werk van Van Creij-Callender nodigt je uit deelgenoot te worden van een wereld vol mijmeringen, nostalgie en liefde.

Shivangi Kalra voltooide in 2021 haar bachelor in schilderkunst aan de College of Art in Delhi, India en rondde in 2024 de masteropleiding af aan het Frank Mohr Instituut in Groningen. De jury is onder de indruk van haar grote, kleurrijke werken die een sfeer van vervreemding oproepen door de manier waarop zij met herkenbare ruimtes, objecten en figuren een nieuwe werkelijkheid weet op te roepen. ‘Ik ben meer gaan schilderen naar herinneringen en ben de verwarring die daaruit kan ontstaan gaan omarmen’, aldus Kalra. Het schilderij “And nobody said anything” bijvoorbeeld verbeeldt een huiskamer waarin zich een bizar tafereel afspeelt; het roept de vraag op of dit een droom of zelfs een nachtmerrie is. Het tijgerkleed op de vloer lijkt opeens tot leven te komen en de gezichtsloze personen die op de bank zitten aan te vallen. Het spanningsveld wordt versterkt door de perspectivisch vertekende ruimte; dit alles gezien vanuit het standpunt van een meisje op de voorgrond. De jury is positief over de schilderijen waarmee Kalra het oog van de toeschouwer verleidt om haar droomachtige, surreële wereld binnen te treden.

Tobias Thaens behaalde zijn bachelor Fine Art Painting op de AKI academie in Enschede en was in 2022-2023 resident aan De Ateliers in Amsterdam. Zijn schilderijen zijn opgebouwd uit doorschijnende, matte oppervlaktes waarin vlakken en vormen fluïde lijken te zijn geworden. Figuratie en abstractie, natuur en cultuur vloeien in elkaar over als betrof het een wereld waarin harde tegenstellingen hebben plaatsgemaakt voor vloeiende lijnen, sensibiliteit en kwetsbaarheid. In het werk “By the Kiss” is het bijna navoelbaar hoe de kunstenaar op ingetogen wijze de balans tussen intuïtie en compositie heeft getroffen. "Schilderen is in zekere zin als een liefdesbrief aan een wanordelijke manier van waarnemen, waarin nieuwsgierigheid en sensibiliteit de boventoon voeren", aldus de kunstenaar. Deze sensibiliteit brengt Thaens op overtuigend schilderkunstige en poëtische wijze tot uitdrukking.